سخنرانی دیروز رهبری در نگاه اول یکی از تأویل‌پذیرترین سخنرانی‌ها درباره مذاکرات هسته‌ای به نظر می‌آید با این سئوال مهم که چطور رهبری به مذاکراتی رضایت داده که نتیجه ندارد؟(+)
.
برخی گزاره‌های آن عبارت بود از:
.
تصور برخی دولتمردان دولت قبلی و همچنین برخی دولتمردان دولت فعلی این است كه اگر ما در قضیه هسته‌ای، با امریكا مذاكره كنیم، موضوع حل می شود. من هم به دلیل اصرار آنها بر مذاكره درخصوص موضوع هسته ای، گفتم مخالفتی ندارم اما همان موقع هم تاكید كردم كه خوشبین نیستم. نشانه های خوشبین نبودن، اكنون در حال آشكار شدن است و دلیل بارز آن هم، اظهارات سخیف و توهین آمیز سناتورها و مقامات امریكایی بر ضد ملت ایران است.
.
اگر روزی بر فرض محال هم، موضوع هسته‌ای مطابق خواسته امریكا، حل شود، امریكاییها مسائل دیگر را پیش خواهند كشید.
.
كاری كه وزارت امور خارجه و مسئولان دولتی درخصوص مذاكرات هسته ای آغاز كرده اند ادامه پیدا خواهد كرد و ایران نقض كننده كاری كه شروع كرده است، نخواهد بود اما همه بدانند كه دشمنی آمریكا با اصل انقلاب اسلامی و اسلام است و این دشمنی، با مذاكرات پایان نخواهد یافت.
.
بسته به این که مخاطب این بخش از سخنان چه کسانی باشند، می
شود برداشت‌های نسبتا متنوعی داشت:
.
مخاطب دولت روحانی بوده باشد:
برداشت منفی: دولت مشغول کار بیهوده‌ای است
برداشت مثبت: مجوز اقدام دارند و نظام پای تعهدات خواهد ماند
.
مخاطب 1+5 و آمریکا بوده باشد:
برداشت منفی: قابل اعتماد نیستند (هر چند آن اندازه معتبر و
یا قدرتمند هستند که باید با آنها مذاکره کرد)
برداشت مثبت: بدانند نظام خود را برای بدترین حالت (عدم تفاهم
نهایی) آماده کرده و قرار نیست بازنده باشد یا ماجرا عینا مطابق میل آمریکا پیش برود.
این پیام، سوی مقابل را برای شرایط برد – برد آماده می‌کند. ظریف هم بعد از این سخنرانی
گفت: «امروز در فرمایشات رهبری همه دیدند که مردم نسبت به رفتار آمریکایی خشنود نیستند،
لذا آنچه ضروری است این است که از این فرصت استفاده شود.»(+)
.
مخاطب منتقدان (اعم از باسواد و بی‌سواد) بوده باشد:
برداشت منفی: روی جمع آوری مستندات خوشبین نبودن به مذاکرات
متمرکز شوند. احتمالا کسانی هم بخواهند این مستندات را «جور» کنند!
برداشت مثبت: رهبری اوضاع را در کلیات، تحت کنترل دارد. صلاح
بود دولت قبلی مجوز اقدام نداشته باشد ولی حالا این مجوز صادر شده و لازم است مزاحم
کلیات مذاکره نباشند
.
مخاطب عامه مردم بوده باشد:
برداشت منفی: رهبری امیدی به نتیجه بخش بودن مذاکرات و بازگشت
کشور به شرایط قبل از تحریم‌های سخت ندارد. احتمال تکرار شکست جلیلی این بار برای ظریف
وجود دارد
برداشت مثبت: مردم نباید انتظار داشته باشند کلید حل همه مشکلات
در رفع و رجوع پرونده هسته‌ای است. این مسئله سطح انتظارات مردم را کنترل می‌کند.
.
سایر توجهات:
1) دولت قبل هم خواهان مذاکره با آمریکا بوده ولی مجال نیافت.
این با تندخویی‌های احمدی‌نژاد مطابقت نداشت و سوی دیگر مذاکره را به نیت ایران
ظنین می‌کرد. رهبری اما اینک به «اصرار» دولت مستقر، جواز مذاکره داده.
.
2) چرا رهبری به مذاکراتی که اعلام می‌کند نتیجه نخواهد داشت، رضایت داده؟
به یک تجربه تاریخی نه چندان دور باید برگردیم. یکی از گره‌های ذهنی مردم در تاریخ انقلاب، تداوم جنگ با عراق بعد از فتح خرمشهر است. هنوز بسیارند کسانی که باور دارند جنگ باید خاتمه می‌یافت در مقابل کسانی هستند که می‌گویند خاتمه جنگ در آن موعد، از جمله به تجمیع دوباره توان عراق منتهی می‌شد. به هر صورت چون جنگ متوقف نشد، همه آنچه گفته می‌شود تصور و تحلیل صرف است. بازسازی شرایط بعد از سه خرداد 61 برای همیشه منتفی شده ولی راه نقد همچنان باز است.
.
یک بار رهبری (در 18 مهر 85) با اشاره به تعلیق غنی‌سازی در دوران ریاست جمهوری خاتمی گفته بود: «اگر آن راه را تجربه نمی‌کردیم شاید امروز خود را سرزنش می‌کردیم که چرا آن روش را امتحان نکرده‌ایم اما اکنون با دلی محکم و تسلط کامل به پیش می‌رویم و دیگر هیچکس نمی‌تواند دلیل قابل قبولی درباره اشتباه بودن راه هسته‌ای کشور ارائه کند چرا که ما آن راه دیگر را تجربه کرده‌ایم.»
.
3) نرمش قهرمانانه قبل از انتخابات مطرح شده بود؛ پس نظر و رأی مردم به روحانی (منتقد اصلی رویکرد مذاکرات جلیلی) علت تامه تمایل نظام به نرمش نبوده. این مسئله البته ناگزیر ادعای موثر بودن تحریم‌ها را در این نرمش، تقویت می‌کند.
.
4) بزرگترین حُسن روند مذاکرات اخیر، با وجودی که توافق‌های آن تا کنون با ژست‌های گذشته ایران چندان همسو نشان نمی‌دهد (و منتقدان به همین دلیل ناخرسند هستند)، آن است که این پیام به افکار عمومی جهان منتقل شده که در ایران با نظامی عرفی مواجه هستند که به هزینه/فایده در تدبیر امور سیاست اعتقاد دارد؛ گیریم مثل همه نظام‌ها گاه دچار خطا در محاسبه شده باشد؛ همیشه راهی برای پرهیز از تقابل خشن و جنگ وجود دارد. به گفته علی‌اکبر صالحی، ایران نه می‌خواهد کره شمالی باشد و نه لیبی ِ قذافی.
.
5) پیش‌بینی تداوم تعارض با آمریکا، کار شاقی به نظر نمی‌رسد. هم ایران و هم آمریکا ادعای رهبری در فراسوی مرزهای خود دارند. این طبیعی است که دو کشور در تقابل مدام به سر ببرند. در این فقره مهم اگر طرفین یکدیگر را درک نکنند، خلق بهانه برای مقابله‌جویی هم دشوار نخواهد بود. هزینه این تقابل، بیشتر بر دوش مردم کشوری است که بودجه سالیانه‌اش را با واحد پول آن کشور دیگر، تنظیم می‌کند.
.
6) بسیاری از خبرگزاری‌ها و وبسایت‌ها این جمله را از سخنرانی دیروز رهبری تیتر کردند: «ایران نقض آنچه عهد کرده را نخواهد کرد اما الان هم می‌گویم فایده‌ای ندارد و بجایی نخواهد رسید.»(+)
این جمله بانی و باعث تأویل‌های گوناگونی می‌تواند باشد اما من این جمله را در خبری که وبسایت دفتر رهبری منتشر کرده، پیدا نمی‌کنم! در مقابل، این جمله وجود دارد: «اگر روزی بر فرض محال هم، موضوع هسته‌ای مطابق خواسته امریكا، حل شود، امریكاییها مسائل دیگر را پیش خواهند كشید» که حل فصل مذاکرات هسته ای «مطابق خواسته آمریکا» را «محال» دانسته؛ این رد راه حل برد – باخت و ابطال تصمیم آمریکا برای به تنهایی برنده شدن است و نه چیز دیگر.
.
2) چرا رهبری به مذاکراتی که اعلام می‌کند نتیجه نخواهد داشت، رضایت داده؟
به یک تجربه تاریخی نه چندان دور باید برگردیم. یکی از گره‌های ذهنی مردم در تاریخ انقلاب، تداوم جنگ با عراق بعد از فتح خرمشهر است. هنوز بسیارند کسانی که باور دارند جنگ باید خاتمه می‌یافت در مقابل کسانی هستند که می‌گویند خاتمه جنگ در آن موعد، از جمله به تجمیع دوباره توان عراق منتهی می‌شد. به هر صورت چون جنگ متوقف نشد، همه آنچه گفته می‌شود تصور و تحلیل صرف است. بازسازی شرایط بعد از سه خرداد 61 برای همیشه منتفی شده ولی راه نقد همچنان باز است.
.
یک بار رهبری (در 18 مهر 85) با اشاره به تعلیق غنی‌سازی در دوران ریاست جمهوری خاتمی گفته بود: «اگر آن راه را تجربه نمی‌کردیم شاید امروز خود را سرزنش می‌کردیم که چرا آن روش را امتحان نکرده‌ایم اما اکنون با دلی محکم و تسلط کامل به پیش می‌رویم و دیگر هیچکس نمی‌تواند دلیل قابل قبولی درباره اشتباه بودن راه هسته‌ای کشور ارائه کند چرا که ما آن راه دیگر را تجربه کرده‌ایم.»
.
3) نرمش قهرمانانه قبل از انتخابات مطرح شده بود؛ پس نظر و رأی مردم به روحانی (منتقد اصلی رویکرد مذاکرات جلیلی) علت تامه تمایل نظام به نرمش نبوده. این مسئله البته ناگزیر ادعای موثر بودن تحریم‌ها را در این نرمش، تقویت می‌کند.
.
4) بزرگترین حُسن روند مذاکرات اخیر، با وجودی که توافق‌های آن تا کنون با ژست‌های گذشته ایران چندان همسو نشان نمی‌دهد (و منتقدان به همین دلیل ناخرسند هستند)، آن است که این پیام به افکار عمومی جهان منتقل شده که در ایران با نظامی عرفی مواجه هستند که به هزینه/فایده در تدبیر امور سیاست اعتقاد دارد؛ گیریم مثل همه نظام‌ها گاه دچار خطا در محاسبه شده باشد؛ همیشه راهی برای پرهیز از تقابل خشن و جنگ وجود دارد. به گفته علی‌اکبر صالحی، ایران نه می‌خواهد کره شمالی باشد و نه لیبی ِ قذافی.
.
5) پیش‌بینی تداوم تعارض با آمریکا، کار شاقی به نظر نمی‌رسد. هم ایران و هم آمریکا ادعای رهبری در فراسوی مرزهای خود دارند. این طبیعی است که دو کشور در تقابل مدام به سر ببرند. در این فقره مهم اگر طرفین یکدیگر را درک نکنند، خلق بهانه برای مقابله‌جویی هم دشوار نخواهد بود. هزینه این تقابل، بیشتر بر دوش مردم کشوری است که بودجه سالیانه‌اش را با واحد پول آن کشور دیگر، تنظیم می‌کند.
.
6) بسیاری از خبرگزاری‌ها و وبسایت‌ها این جمله را از سخنرانی دیروز رهبری تیتر کردند: «ایران نقض آنچه عهد کرده را نخواهد کرد اما الان هم می‌گویم فایده‌ای ندارد و بجایی نخواهد رسید.»(+)
این جمله بانی و باعث تأویل‌های گوناگونی می‌تواند باشد اما من این جمله را در خبری که وبسایت دفتر رهبری منتشر کرده، پیدا نمی‌کنم! در مقابل، این جمله وجود دارد: «اگر روزی بر فرض محال هم، موضوع هسته‌ای مطابق خواسته امریكا، حل شود، امریكاییها مسائل دیگر را پیش خواهند كشید» که حل فصل مذاکرات هسته ای «مطابق خواسته آمریکا» را «محال» دانسته؛ این رد راه حل برد – باخت و ابطال تصمیم آمریکا برای به تنهایی برنده شدن است و نه چیز دیگر.
به راستی چرا خبرگزاری‌ها چنان جمله‌ای
دارند و وبسایت خود رهبری آن را ندارد؟
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر