چرا برای تمامت خواهان کروبی قابل تحمل تر از خاتمی است؟

وحشت مستولی شده بر جریان تمامت خواه از احتمال حضور سید محمد خاتمی در دور آتی انتخابات ریاست جمهوری واضح تر از آن است که طرح ایده هایی چون رد صلاحیت وی بتواند بر این وحشت سرپوش گذارد اما در مقابل سیگنال هایی که از سمت این جریان به متن جامعه ارسال می شود، موید آن است که اگر قرار باشد ریاست قوه مجریه به کسی غیر از خودشان تعلق داشته باشد، کروبی بهترین گزینه است. شب گذشته نیز تلویزیون تصاویر حضور کروبی در مراسم عزاداری شهادت امام علی علیه السلام را در حضور رهبری به تصویر کشید؛ دوربین از میانه صف نخست حاضران در این مراسم که کروبی نیز در آن بین بود شروع به حرکت کرد و به تصویر رهبری خاتمه یافت. اگر توجه داشته باشیم که صدا و سیما روی فریم به فریم تصاویر خود اعمال دقت می کند تا تصویری نامحرم را روی آنتن نفرستد، چنین اقدامی می تواند یک پیام آشکار به اصلاح طلبان و جامعه خسته از کژی های دولت نهم در اداره امور کشور باشد و این همه در حالیست که جریان تخریب خاتمی سرعت فزون تری گرفته است. اما به راستی چرا برای تمامت خواهان کروبی بسی بهتر از خاتمی است؟
پاسخ این سئوال را می توان در آنچه بزرگترین عیب خاتمی نامیده می شود، یافت؛ "این که خاتمی مرد حرف است و نه عمل"! حالا مهم این است که بدانیم چگونه این عیب را تمامت خواهان نمی توانند تحمل کنند؟ مگر نه این که باید از ضعف و عیب رقیب خرسند باشند؟ حتی اگر چنین وانمود کنند که از این ضعف خاتمی سود می برند، ولی واقعیت این است که از آن رنج می برند و این بازمی گردد به "آن چه" خاتمی از آن "حرف" می زند! /ا
تمامت خواهان هنوز خاطرات تلخ خلع سلاح شدن شان را در بین جوانان و اقشار تحصیلکرده و متوسط جامعه در برابر طرح ایده "جامعه مدنی"، "قرائت های مختلف از دین"و "تساهل و تسامح" از یاد نبرده اند. خاتمی نخستین دولت مردی بود که مفاهیم پایه ای حکومت دمکراتیک و نوین را چنین به رگ های جامعه ایرانی تزریق کرد و بسیاری از تلاش مخالفان و دشمنانش را برای دور داشتن چشم و گوش جوانان و اقشار تحصیلکرده و متوسط جامعه از این مفاهیم عقیم گذاشت هر چند قدرت رسانه ای اندیشه های او را پس از تیر ماه 78 زایل کردند اما نسیم دل انگیزی که از "جامعه مدنی" خبر می داد، حرکت آغاز کرده بود آن هم به پشتیبانی "یک رییس جمهور". این مفاهیم "ریشه" حکومت تمامت خواهانه را نشانه می رود؛ این است راز هراس از خاتمی و اندیشه ای که او از آن می گوید. خاتمی فرصت نیافت تا چنین مفاهیمی را در مقام یک رییس جمهور بیش از این تبیین کند؛ طرفه آن که شش ماه بعد از انتخاب شدنش شاید که "ناگزیز" شد جامعه مدنی را به "مدینه النبی" گره بزند تا موج نگرانی را اردوگاه زخم خورده تمامت خواهان آرام کند. وقتی جلوی اندیشه ای چنینی سد نشد، دشمنانش از در کارشکنی و آزار علیه او و همراهان او در آمدند و حکایت ها ساختند که همه به خاطر داریم تنها برای این که اثبات کنند مدعی "جامعه مدنی" نمی تواند در ایران بدون رخصت ما کاری از پیش ببرد. اما کروبی چنین پتانسیلی ندارد، اندیشه ساز نیست، لااقل تا کنون نبوده. وقتی مجلس و قوه قضاییه به تمامی در اختیار جریان رقیب است چه منعی دارد برای نمایش دمکراسی، چهار سال، یا حتی هشت سالی مهدی کروبی هم رییس قوه مجریه باشد بی آن که بتوان سراغی از "جامعه مدنی"، "قرائت های مختلف از دین"و "تساهل و تسامح" در گفته هایش یافت؟ کافی است از حلقوم کسی که از سوی اصلاح طلبان برای ریاست جمهوری معرفی می شود کلمه "جامعه مدنی" بیرون نیاید! در چنین اوضاعی تنها می توان امید داشت که کروبی روزنه ای باشد برای این که باز بتوان در سطحی نازل تر به "جامعه مدنی" پرداخت. هنوز توده های مردم با این مفاهیم آشنایی ندارند و مفهوم تقابل آن را با باورهای استبداد زده خود درک نکرده اند؛ شاید حتی عمر ما قد ندهد به تماشای جامعه مدنیِ ایرانی؛ به انسان های پرشمار تربیت شده در مکتب جامعه مدنی. /ا