یادداشت منتشر شده در شماره امروز (شنبه، 25 تیر 1401) روزنامه محلی مردم‌نو
🔺 مقدمه:
بیشتر از 15 سال از کلنگ‌زنی طرح اوره و آمونیاک (پتروشیمی) زنجان می‌گذرد. این طرح اکنون به پیشرفت فیزیکی 50 درصد رسیده و پیش‌بینی شده اگر منابع ارزی تعهد شده توسط دولت به موقع تخصیص یابد، بهره‌برداری آن دست‌کم سه سال دیگر به درازا خواهد کشید. امّا کنُدی پیشرفت پروژه همه ماجرا و تنها محصول بی‌تدبیری‌ها و خالی کردن زیر پای طرح توسط دولت‌های وقت، مدیران سابق و فضای مشوش و تحریم‌زده اقتصادی و پرش‌های هراسناک قیمت ارز در سال 90 و 97 و بعد از آن نیست.
این طرح برای بهره‌برداری به‌موقع و اعلام شده در مراسم کلنگ‌زنی در سال 85، به 700 میلیارد تومان اعتبار (ارزی و ریالی در مجموع به قیمت روز) نیاز داشت. از این مبلغ "تنها" 56 میلیارد تومان (8 درصد از کل اعتبار مورد نیاز) از طریق پذیره‌نویسی عمومی جذب شد؛ به مثابه سفارش دوخت کت برای یک "دکمه"! با این همه تا پیش از توقف عملیات اجرایی در سال 91، به کمک تسهیلات (گاه با شرایط هولناک) به قدر حدود 400 میلیارد تومان کار انجام شده بود که با وجود پرش ارزی سال قبل‌تر و تحریم‌های ثانویه اعمال شده، کار آنچنان که باید به انتها نزدیک نشد.
با خروج کامل دولت از سهام‌داری پتروشیمی زنجان (مهر ماه 93) و تغییرات عمده در ترکیب سهام‌داری به خصوص در اولین افزایش سرمایه (در سال 95)، مصوبه ارزی دولت (مرداد 94)، تسویه بسیاری از بدهی‌های قبلی، به روزرسانی طرح مالی و توجیهی و اجرایی شدن برجام امیدها به احیای طرح جان گرفت ولی مصائب اقتصادی بعدی به خصوص از بهار سال 97 به بعد، دوباره از سرعت کارها کاست.
این مقدمه‌ی احتمالاً تکراری برای سهام‌داران و کسانی که اخبار این طرح را با پرهیز از جنجال‌های صرفاً بازار سرمایه دنبال می‌کنند اما جای "متن" مهمی را که این یادداشت می‌خواهد به آن بپردازد پر نمی‌کند اگر پیشتر توجه نکرده باشند که در این کمتر از دو سال گذشته چه اتفاق مهمی در بازار جهانی "اوره" رخ داده است.
🔺 متن:
قیمت اوره (هر تن) در 10 اردیبهشت 1399، 235 دلار بود که از اواخر همان سال آرام آرام رشد کرد و ناگهان در میانه سال گذشته رشد خیرکننده قیمت جهانی آن شروع شد و نهایتاً در 10 اردیبهشت 1401، به 925 دلار رسید (4 برابر در دو سال) و سپس تا حد 707 دلار پایین آمد که هنوز بسیار بیشتر از قیمت دو سال قبل است. این افرایش خیره‌کننده قیمت اوره طی دو سال گذشته باعث شد پتروشیمی‌های اوره‌ساز در این مدت اصطلاحاً «سکه طلا ضرب کنند»! طرح اوره لردگان که بسیار گران‌تر از استانداردهای معمول در ساخت پتروشیمی اوره‌ساز، با تاخیر بسیار ولی نهایتاً در دو سال قبل به بهره‌برداری رسید، فوراً به سوددهی رسیده و اخیراً مجمع عمومی پتروشیمی (اوره‌ساز) خراسان نیز سود 1435 تومانی برای هر سهم تصویب کرد در حالی که ظرفیت تولید اوره آن بسیار کمتر از طرح زنجان است.
با توجه به سرمایه‌گذاری لازم حدوداً 600 میلیون دلاری برای طرح پتروشیمی (صنایع کشاورزی و کود) زنجان، با توجه به قیمت جهانی اوره در دو سال گذشته، حتی اگر این طرح در زمستان سال 99 به بهره‌برداری رسیده بود، تا کنون (خرداد 1401) توانسته بود بخش مهمی از سرمایه خود را بازگرداند و بلافاصله در ریل "سوددهی" حرکت کند.
اگر ظرفیت 536 هزار تنی اوره زنجان (طی شش ماه) را حتی در قیمت 707 دلار (کمترین قیمت در شش ماه گذشته) ضرب کنیم، خواهیم دانست: طی این مدت کشور، استان زنجان و سهام‌داران از درآمدی دست‌کم 380 میلیون دلاری محروم مانده‌اند؛ این درآمد فقط در شش ماه، از نصف سرمایه راه‌اندازی نیز بیشتر است! به این اضافه کنید "انقلاب"ی را که بهره‌برداری از این طرح می‌توانست در صنعت حمل و نقل و ناوگان راهداری استان و سایر کسب‌وکارهای خصوصی به همراه آورد!
تقاص این "عدم‌النفع" و باختن سودی چنین هنگفت را کسانی که در این 15 سال گذشته سر راه پروژه سنگ و گره انداختند، به تعهدات‌شان عمل نکردند، با اعتماد حدود صدهزار سهام‌دار بازی کردند و مدام از "خیر عام" عدول کردند، چگونه پس خواهند داد؟
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر